SULTAN III.AHMED HAN TUĞRALI “SULTANİ” GÜMÜŞ DİVİT

18.Yüzyıl başı. Osmanlı. Saray işi. Sultan III.Ahmed Han (1703-1730) tuğralı. Eski Türkçe (Osmanlıca) ile “Kadd-ı Amel-i Mehmed” usta damgalı. Gümüş. Devasa ebatlarda. Sultani özelliklerde ve işçilik kalitesinde imal edilmiş. Zor tesadüf edilen gümüş üzerine “altın vermey", vermey üzerine "savat" işçiliği uygulanmış. Hokka kapağına grave (kazıma) tekniği ile “Mühr-ü Süleyman” motifi, “Ya Fettah” ibaresi ve "Ashab-ı Kehf"in isimleri tatbik edilmiş, iri pembe ruby taş montürlü. Kazıma (grave) ve kalemişi tekniği ile stilize floral tezyinatlı. Savatlı, zengin altın vermeyli. Fevkalade kondisyonda. Osmanlı Gümüş Sanatı’nın yüksek kıymette ele geçmez müzelik şaheseridir.

Referans: Eserin tuğrası "Osmanlı Gümüş Damgaları / Garo Kürkman" kitabının 43.sayfasında, usta damgası ise 106.sayfasında yer almaktadır.

Ölçüler: 7 x 35.5 x 8 cm.
Ağırlık: 841 gr.

Divit, genellikle silindir biçimli bir kalemdan ile bir hokkadan oluşan yazı takımıdır. Kolay taşınması için kalemdan ve hokka birbirine bağlı olarak tasarlanmıştır. Hattatlar ve katipler divitlerini bellerine sardıkları kuşağın içinde taşırlar, kaymasın diye de “divit şiltesi” denen genelde deriden yapılan bir kılıf içine koyarlardı. Divitlerde hokka kalemdanın alt bölümüne dışarıdan bakıldığında görülmeyecek biçimli vidalı olarak yerleştirilir ya da üst bölümün kenarına perçinlenirdi. Divitler boy ve özelliklerine göre başlıca “hattat diviti”, “kâtip diviti” ve “kassam diviti” olarak üçe ayrılır. Birçok malzemeden yapılmış olan divitler mevcut olsa da abanoz, fildişi ve altından olanlarına son derece nadir tesadüf edilir. Divit sanatkarlarına “Devati” denilir. Divit yapımı hayli ustalık ve emek isteyen zor bir sanat dalıdır. Evliya Çelebi (1611-1682) divitçi esnafına ait dükkânların Beyazıt’ta kağıtçılar içinde bulunduğunu nakletmiştir. “Devati”ler / Divitçiler, Süleymaniye Camii avlu duvarı önünde boydan boya sıralanmış kırka yakın dükkânda ve bir kısmı da Üsküdar’da bugün Arakıyeci Hacı Cafer Mahallesi adını taşıyan yerde 1900 başlarına kadar faaliyetlerini sürdürmüşlerdir.