KAZASKER MUSTAFA İZZET EFENDİ (1801-1876)

Kazasker Mustafa İzzet Efendi, Destân Ağazâde Mustafa Ağa’nın oğlu olarak H.1216 / M.1801’de Tosya’da doğdu. Henüz 13 yaşında ve Fâtih’teki Baş Kurşunlu Medresesi’nde ilim tahsîl ederken Bahçekapısı’ndaki Hidâyet Cami’nde Cuma selâmlığına çıkan Sultan Mahmud’un huzurunda edâ ettiği na’t-ı şerîfin beğenilmesi üzerine Silâhdâr Gâzî Ahmed Paşazâde Alî Bey’in himâyesine verilir, sonra Galata Sarayı’na çerağ edilir. H.1236 / M.1820’da Silâhdâr Alî Paşa’nın iltimâsı ile Enderûn’a alınır. Nakşibendî Târikatı meşâyihinden Kayserili Alî Efendi ile birlikte Hicaz’a giderek, Abdullah Dehlevî hulefâsından Şeyh Mehmed Cân Efendi’ye hizmetine girer. İstanbul’a döndükten sonra saray yaşantısından uzak durmaya çalışır. Sultan Mahmud’un muhabbetini kazanan Mustafa İzzet Efendi, ömrünün sonuna kadar sultanın sâz nevbetlerine devam eder, muzıka ve hademe-i hümâyûnun hutût muallimliklerine tayin edilir. Sultan Abdülmecid’in cülûsundan sonra Eyüp Sultan Cami hitâbetine getirilir. Ayrıca Lâleli Cami Evkafı’nın kaymakamlığı da uhdesindedir. Ocak 1845’te Eyüp Sultan Camii’nde Sultan Abdülmecid’in huzurunda okuduğu hutbe pek beğenilir, İmâm-ı Sânî-i Sultânî olur. Muhtelif tarihlerde Selânik, Mekke ve İstanbul kadılığı payelerini de elde eder. Mayıs 1849’da da Anadolu Kazaskerliği pâyesini alır. O sene baş-imâm olan Mustafa İzzet Efendi’ye ilâve olarak Rumeli Kazaskerliği pâyesi de verilir. Ertesi sene şehzâdegânın yazı muallimliğine ve Şehzâde Abdülazîz’in müzâkerecilik hizmetine tayin olunur. 2 defa Meclis-i Vâlây-ı Ahkâm-ı Adliyye’ye âza ve ardından fiilen Rumeli Kazaskeri olup “Hasbe’l-usûl Reisü’l-ulemâ ve Nâkibü’l-eşrâf” olur. 16 Kasım 1876 tarihinde vefat eder.