DEVR-İ SULTAN I.AHMED HAN “MİNYATÜRLÜ” MUHAMMEDİYE-“Muhammediye Fî Kemâlâti’l-Ahmediyye”

17.Yüzyıl başı. Sultan I.Ahmed Han'a atfen yazılmış. Saray işi, tezhipli ve minyatürlü. “Saray-ı Cedîde-i Âmire Hazinesi Dairesi (Edirne Sarayı) Hattatı Mehmed Selânikî Efendi” ketebeli. Hicri 1017 / Miladi 1608 tarihli. Sultan I.Ahmed Han ketebe ve ferağ kaydında “Âdil Sultan Sultan oğlu Sultan Sultan Gazi Mehmed Han oğlu Sultan Ahmed Han zamanında, Allah onun saltanatını âhir zamana kadar teyid eylesin, Allah onu en uzun zamana kadar ömürlü kılsın...” şeklinde yer almakta. Nesih hattı ile yazılmış. Altın üzerine “Rumî” ve “Hatayi” üslubunda üst düzey klasik tezhipli, altın cetvelli. Ketebe ve ferağ kaydı “Harrarahu el-fakîru kesîru’t-taksîri râcî ‘afve Rabbihi el-Kadîri Muhammed el-hakîru eş-şehîru bi-Selânikî fî serâyi’l-cedîdi fî dâri’l-hazîneti el-‘âmireti ‘ammerehallâhu Te’âlâ ilâ zemâni’l-ba’îdi fî zemeni es-Sultâni’l-‘âdili es-Sultânu ibni’s-Sultâni es-Sultâni Ahmed Hân ibni es-Sultân Muhammed Hân Gâzî eyyedallâhu Te’âlâ saltanatehu ilâ âhiri’z-zamâni fî seneti seb’a ‘aşera ve elfin Rahimallâhu limen de’â li-kâtibihi ve li-sâhibihi ve likâ Rabbihi” şeklinde atılmış. Eserin ismi altın zemin üzerine is mürekkebi ile, bölüm başlıkları ise altın ve surh (kırmızı) mürekkebi kullanılarak yazılmış. Eserde minyatürlü (sağ ve sol sayfaları kaplayan renkli tasvirlerin bulunduğu) özel bir bölüm yer almakta. Altın bezeme minyatürlü sayfaların üstünde uçları palmet motifli alemleri olan toplam 16 adet sancak ve sancakları taşıyan renkleri dağıtılmış belli belirsiz sahabe silüetleri dikkati çekmekte. Üzerinde altın ve beyaz renkli kutsal hale bulunan Hazreti Muhammed silüetinin elinde ise 3 dilimli “Muhammed'in Liva”sı (bayrağı) yer almakta. Bayrağın altın zemini üzerine sülüs hattı ile beyaz üstübeç mürekkebi kullanılarak “Besmele-i Şerife / Bismillahirrahmanirrahim” ve “Kelime-i Tevhid / Lailahe illallah Muhammeden Resul Allah” tatbik edilmiş.

Salbekli şemse motifli ve köşebentli orijinal deri cildi içerisinde. Cilt içerisine sonradan nesih hat ile “Bu Muhammediye Natık Hoca ... aleyhi rahmeten vâsia” notu düşülmüş. 15.Yüzyıl’da Yazıcıoğlu Mehmed tarafından ilk kez kaleme alınan Muhammediye, Kur’an-ı Kerim’den sonra en çok okunan eserdir. Ayrıca “Mesnevi”, “terkibi bent”, “terci-i bent”, “kıt’a” ve “kaside” gibi nazım şekilleri olan dokuz bin küsurluk beyitle en hacimli ilk manzum Türkçe eserdir. Üç geniş bölümden oluşur, ilk ölümde “Yaratılış”, ikinci bölümde “Hz.Peygamber'in doğumu, hayatı, savaşları, mucizeleri ve yakınları”, son bölümde ise “Kıyâmet alâmetleri, Âhiret hayatı ve hususiyetleri” kaleme alınmıştır. Günümüzde Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşiv ve Neşriyat Müdürlüğü Kütüphanesi’nde “nr.431/A” kaydı ile yer alan nüshanın dışında 32 tanesi İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi’nde olmak üzere 58 tam, 7 eksik nüsha tespit edilmiştir. Bunların dışında Anadolu’nun çeşitli kütüphanelerinde (30’dan fazla) ve Kahire, Londra, Vatikan Kütüphaneleri’nde de 10’u aşkın yazma mevcuttur. Bütün bu nüshalar elle yazılarak çoğaltılmış (istinsah) eserlerdir, lakin çok azı minyatürlü ve zengin altın tezhiplidir. Türk Hat Sanatı’nın büyük önem ve kıymete sahip ele geçmez müzelik şaheseridir.

Provenans: Özel Koleksiyon

Ölçüler: 21.5 x 16.5 cm.

DEVR-İ SULTAN I.AHMED HAN “MİNYATÜRLÜ” MUHAMMEDİYE

“Muhammediye Fî Kemâlâti’l-Ahmediyye”

17.Yüzyıl başı. Sultan I.Ahmed Han'a atfen yazılmış. Saray işi, tezhipli ve minyatürlü. “Saray-ı Cedîde-i Âmire Hazinesi Dairesi (Edirne Sarayı) Hattatı Mehmed Selânikî Efendi” ketebeli. Hicri 1017 / Miladi 1608 tarihli. Sultan I.Ahmed Han ketebe ve ferağ kaydında “Âdil Sultan Sultan oğlu Sultan Sultan Gazi Mehmed Han oğlu Sultan Ahmed Han zamanında, Allah onun saltanatını âhir zamana kadar teyid eylesin, Allah onu en uzun zamana kadar ömürlü kılsın...” şeklinde yer almakta. Nesih hattı ile yazılmış. Altın üzerine “Rumî” ve “Hatayi” üslubunda üst düzey klasik tezhipli, altın cetvelli. Ketebe ve ferağ kaydı “Harrarahu el-fakîru kesîru’t-taksîri râcî ‘afve Rabbihi el-Kadîri Muhammed el-hakîru eş-şehîru bi-Selânikî fî serâyi’l-cedîdi fî dâri’l-hazîneti el-‘âmireti ‘ammerehallâhu Te’âlâ ilâ zemâni’l-ba’îdi fî zemeni es-Sultâni’l-‘âdili es-Sultânu ibni’s-Sultâni es-Sultâni Ahmed Hân ibni es-Sultân Muhammed Hân Gâzî eyyedallâhu Te’âlâ saltanatehu ilâ âhiri’z-zamâni fî seneti seb’a ‘aşera ve elfin Rahimallâhu limen de’â li-kâtibihi ve li-sâhibihi ve likâ Rabbihi” şeklinde atılmış. Eserin ismi altın zemin üzerine is mürekkebi ile, bölüm başlıkları ise altın ve surh (kırmızı) mürekkebi kullanılarak yazılmış. Eserde minyatürlü (sağ ve sol sayfaları kaplayan renkli tasvirlerin bulunduğu) özel bir bölüm yer almakta. Altın bezeme minyatürlü sayfaların üstünde uçları palmet motifli alemleri olan toplam 16 adet sancak ve sancakları taşıyan renkleri dağıtılmış belli belirsiz sahabe silüetleri dikkati çekmekte. Üzerinde altın ve beyaz renkli kutsal hale bulunan Hazreti Muhammed silüetinin elinde ise 3 dilimli “Muhammed'in Liva”sı (bayrağı) yer almakta. Bayrağın altın zemini üzerine sülüs hattı ile beyaz üstübeç mürekkebi kullanılarak “Besmele-i Şerife / Bismillahirrahmanirrahim” ve “Kelime-i Tevhid / Lailahe illallah Muhammeden Resul Allah” tatbik edilmiş.

Salbekli şemse motifli ve köşebentli orijinal deri cildi içerisinde. Cilt içerisine sonradan nesih hat ile “Bu Muhammediye Natık Hoca ... aleyhi rahmeten vâsia” notu düşülmüş. 15.Yüzyıl’da Yazıcıoğlu Mehmed tarafından ilk kez kaleme alınan Muhammediye, Kur’an-ı Kerim’den sonra en çok okunan eserdir. Ayrıca “Mesnevi”, “terkibi bent”, “terci-i bent”, “kıt’a” ve “kaside” gibi nazım şekilleri olan dokuz bin küsurluk beyitle en hacimli ilk manzum Türkçe eserdir. Üç geniş bölümden oluşur, ilk ölümde “Yaratılış”, ikinci bölümde “Hz.Peygamber'in doğumu, hayatı, savaşları, mucizeleri ve yakınları”, son bölümde ise “Kıyâmet alâmetleri, Âhiret hayatı ve hususiyetleri” kaleme alınmıştır. Günümüzde Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşiv ve Neşriyat Müdürlüğü Kütüphanesi’nde “nr.431/A” kaydı ile yer alan nüshanın dışında 32 tanesi İstanbul Süleymaniye Kütüphanesi’nde olmak üzere 58 tam, 7 eksik nüsha tespit edilmiştir. Bunların dışında Anadolu’nun çeşitli kütüphanelerinde (30’dan fazla) ve Kahire, Londra, Vatikan Kütüphaneleri’nde de 10’u aşkın yazma mevcuttur. Bütün bu nüshalar elle yazılarak çoğaltılmış (istinsah) eserlerdir, lakin çok azı minyatürlü ve zengin altın tezhiplidir. Türk Hat Sanatı’nın büyük önem ve kıymete sahip ele geçmez müzelik şaheseridir.

Provenans: Özel Koleksiyon

Ölçüler: 21.5 x 16.5 cm.

Paylaş
Soru Sor

Soru Sor