HANEDAN-I ABDÜLAZİZ HAN MÜDERRİSİ OSMAN ENVERÎ EFENDİ
“Kur’an-ı Kerim”
Ketebeli. Hicri 1281 / Miladi 1864 tarihli. Ketebesi “Osman Enverî” şeklinde atılmış. Saray işi. Aharlı kâğıt üzerine is mürekkebi kullanılarak nesih hattı ile yazılmış. Üst seviye altın ile “Neoklasik” üslupta tezhipli. Altın cetvelli, altın duraklı. Altın ile zilbahar tekniğinde bezenmiş miklepli deri cildi içerisinde. Osman Enveri Efendi, Sultan II.Abdülhamid Han’ın cülûsundan sonra Sultan Abdülaziz Han’ın Şehzâdegânı’na muallim olmuş, hattaki kudretine rağmen hattatlığı meslek olarak kabul etmemiş ve Şehzadegân Mektebi kapatılana kadar hocalık yapmıştır, bu sebeple eserlerine tesadüf edilmez fevkalade kıymettedir.
Miklebi bezemesiz cilt sırtında Vâkı’a Suresi’nn 79. Ayet’i “Lâ yemessuhu illâ-lmutahherûn / Ona, temiz olanlardan başkaları dokunamaz” yazılı. Serlevha sayfasında “Fatiha” ve “Bakara” sure isimleri istifli nesih hat ile altın zemin üzerine beyaz üstübeç mürekkebi ile yazılmış. 7 satır dışındaki zemin sıvama altın ile doldurulmuş. İki tarafında saç örgüsü cetveller bulunmakta, kıvrık dal üzerinde rumî ve hatayi motifler ile “Neoklasik” üslupta tezhipli, tezhibin uçları tığlarla nihayetlenmekte. İç sayfalar nesih hat ile 15 satır. Altın cetvellerin dışına “Cüz Gülü” motifleri tatbik edilmiş. Sure isimleri serlevha sayfasındaki gibi altın üzerine beyaz üstübeç mürekkebi ile yazılmış. Ketebe sayfası altın zemin üzerine primitif mavi ve kırmızı renkte Rumî laleler ve hatayi motifler ile bezeli.
Ölçüler: 17 x 11.5 cm.
Osman Enveri, Tokat'ta doğmuştur. Arapça ve Farsça öğrenmiş, ilk yazı derslerini Tokat Meb‘usu İsmâ‘il Paşa’nın babasından almıştır. Daha sonra, medrese tahiîli için gittiği İstanbul’da da Muhsinzâde Abdullah Bey’e devam ederek, H. 1291/M. 1873 senesinde sülüs ve nesihten icâzet almıştır. Sultan 2. Abdülhamid'in cülûsundan sonra Sultan Abdülaziz’in şehzâdegânına muallim tayin edilerek Şehzâde Abdülmecid Efendi başta olmak üzere uzun müddet merhum sultanın şehzâdelerine Arapça ve Farsça okutup yazı meşkettirmiştir. Daha sonra Şehzâdegân Mektebi’ne hoca olarak, mektebin kapatılmasına kadar görev yapmıştır. Osman Enverî Efendi, 28 Ocak 1926 tarihinde vefât ederek Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilmiştir.
