MEHMET FEHMÎ EFENDİ (1860-1915)

“Vezir Ahmed Reşad Paşa Koleksiyonu”

Hilye-i Şerife. “El-Hâc Hâfız Mehmed Fehmî Efendi” ketebeli. Gubari. Devasa ebatlarda, klasik Osmanlı hilyelerinden farklı tasarıma ve tezhibe sahip. Diğer örneği Medine’de Mescidi Nebevi’nin Ashab-ı Suffa kapısının sol yanında eskiden fermanların okunup ilan edildiği kürsünün duvarında asılı. “Gubari”, “Sülüs” ve “Nesih” hattı ile is (siyah) ve surh (kırmızı) mürekkebi kullanılarak yazılmış. Altın bezeme “Neoklasik” ve “Rokoko” üslubunda olağanüstü tezhipli. “Çark-ı Felek” ve “Rumî” gubariler ile zenginleştirilmiş. Altın cetvelli. İç ve dış tüm tezhip ve tezyinler aynı zamanda müzehhip ve ressam da olan hattat “Mehmed Fehmî Efendi”ye ait. Fevkalade kondisyonda. Orijinal altın varak muazzam çerçevesi içerisinde. Vezir Ahmed Reşad Paşa Koleksiyonu’na ait olması sebebi ile büyük önem arz eden, Türk Hat Sanatı’nın paha biçilmez bir başyapıtı ve ele geçmez müzelik şaheseridir.

Provenans: Sultan II.Abdülhamid Han’ın Maliye Nazırı Vezir Ahmed Reşad Paşa Koleksiyonu

BAŞMAKAMI; “Besmele-i Şerife” ve nesih hattı ile Neml Suresi 30. Ayet “İnnehu min Süleymâne ve innehu / O Süleyman’ın mektubudur” yazılı. Kırmızı renk “Müsenna” (aynalı) hat ile “Ya müfettiha’l- ebvâb / Ey kapıları açan” ve “İftah lenâ hayra’l- bâb / Bize hayır kapılarını aç” anlamındaki 2 istif tatbik edilmiş. Göbeğin etrafında İslam Peygamberi’nin isimleri “Muhammed”, “Mahmud”, “Ahmed” ve “Hamid” bulunmakta. Etrafı kırmızı ve siyah mürekkep ile merkezi “Sadaka Resul Allah”, etrafı “Kâle Resûlullahi sallallâhu aleyhi ve sellem” diye başlayan hadis metinleri yazılı “Çark-ı Felek” istifler ile zenginleştirilmiş.

GÖBEK BÖLÜMÜ; merkezde sülüs hat ile ”Muhammed” yazılı, etrafı “Çark-ı Felek” tekrarlı sülüs hat metinler ile çevrili. Etrafı “Gubari” yazı ile “Allah”, “Muhammed” lafzları ile “Aşere-i Mübeşşere” Cennet’le müjdelenen on kişi “Ebubekir”, “Ömer”, “Osman”, “Ali”, “Talha”, “Zubeyr”, “Abdurrahman bin Avf”, “Sa'd bin Ebi Vakkas”, “Said bin Zeyd” ve “Ebu Ubeyde bin Cerrah” ile ”Hasan”, “Hüseyin” yazılı. Gubarilerin etrafı celi sülüs hat ile tekrarlı “Kelime-i Tevhid”ler, dışı ise “Ol Resûl-i müctebâ hem rahmete'l lil âlemin, Bende medfûndur deyû eflâke fahr eyler zemîn, Ravzasın idüp ziyâret dedi Cibrîl-i emîn, Hâzihî cennâtü adnin fedhulûhâ hâlidîn” şeklinde Osmanlıca beyit yazılı. Etrafına “Besmele-i Şerif” ile başlayan Necm Suresi’nin ilk ayetleri, etrafına daha küçük oranda sülüs hat ile Esma-i Nebi “Allahumme salli ala seyyidina Muhammedin ve ala alihi ve sahibihi ve sellim / Allah’ım Muhammed Aleyhisselam’a ve Ailesine, Ashabına Salatu Selam eyle” tatbik edilmiş. Etrafı gubari yazılar ile çevrili, yazıların merkezi siyah ve kırmızı mürekkep ile istifli “Kelime-i Tevhid” rozetleri ile zenginleştirilmiş.

ETEK BÖLÜMÜ; “Enbiya Suresi’nin 107. Ayeti “Ve ma erselnake illa rahmeten lil âlemin / Biz Seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik” yazılı. Altında dört şemse formlu alan içine dört halife “Ebubekir”, “Ömer”, Osman” ve “Ali”nin anlatımıyla Hz.Muhammed’in manevi özellikleri tatbik edilmiş. Lale formlu alan içine istifli sülüs hat “Kâle aleyhisselâm / Efendimiz buyurdu ki”, üst kısmına kırmızı mürekkep ile armudi formlu “Maşaallah”, altına sağ ve solda aynı özellikte “Barek Allah” ibaresi tatbik edilmiş. Her iki tarafta sırayla siyah mürekkeple bir satır istifli celi sülüs, iki satır nesih, kırmızı mürekkeple bir satır sülüs, siyah mürekkeple bir satır istifli celi sülüs ve kırmızı mürekkeple bir satır sülüs hat yazılmış. Yazı dizilerinin tam ortasında “Dahilek ya Resul Allah / Sana sığındım ey Allahın Resulu”, etrafında siyah mürekkep ile yazılmış “Çark-ı Felek” sülüs hatlar ile çiçek formu oluşturulmuş. Sağ ve solda çiçek formlu alan içine is mürekkebi ile sülüs hat “Şefaat ya Resul Allah / Allahın Resulü bana şefaat et” yazılı. Tam ortada hattat ismi “Mehmet Fehmi” okunmakta.

Ölçüler: 129 x 90 cm.
Çerçeveli Ölçü: 175 x 137 cm.