RUS 19.YÜZYIL SAVATLI GÜMÜŞ TÜTÜN KUTUSU
19.Yüzyıl. Rus. Gümüş. 84 Kokoshnik, Moskova imalat ve “И.O” Ivan Obregov usta damgalı. Muhtemelen bir Osmanlı Saraylısına özel olarak yapılmış. Estetik harikası eserin her iki tarafına Osmanlı silah ve sancaklarından oluşan muhteşem kompozisyonlar uygulanmış. “Güya bir bahar-ı feyz-i” diye başlayan beyit yazılı bordür merkezi “Maşallah” ibareli, stilize floral tezyinatlı. Kalp formunda tasarlanmış, üstten menteşe kapaklı. Zengin altın vermeyli. Fevkalade kondisyonda. Osmanlı Saraylısının yüksek zevkini gözler önüne seren emsaline rastlanılmamış gerçek koleksiyonluk eserdir.
Referans: Encyclopedia of World Silver Marks, Miller’s / Sayfa: 773
Ölçüler: 2 x 9 x 8 cm.
Ağırlık: 141 gr.
Savat, “sevad” (kara, karanlık, karartmak) sözcüğünden gelir ve gümüş üzerine yapılan siyah desen ve nakışların adıdır. Yalnızca bitmiş formlar üzerine uygulanan bir tekniktir; bu nedenle daha çok “mine”ye benzetilebilir ve bir tür “siyah mine” olduğu söylenebilir. Osmanlı’da 150 yıl kadar altın devrini yaşamıştır, öyle ki savatlı Türk tabakaları tüm Avrupa’da özellikle de Paris kuyumcularında kendine yer edinmiştir. Savat işlemi iki aşamada yapılır. Önce kalemkarlık, sonra savat alaşımının hazırlanması ve uygulanması. Savat alaşımı, bir ölçü gümüş, dört ölçü bakır, dört ölçü kurşun ve yeteri kadar kükürtten hazırlanır. Eserde önceden açılmış olan kalem kanallarına ekilerek kullanılabildiği gibi (ekme savat), boraksla karıştırılarak çamur haline getirildikten sonra bu boşluklara doldurularak (sürme savat olarak)da kullanılabilir. Ekilen veya sürülen savat, ocak ateşine tutulup yeniden eritilerek, kalem boşluklarını tamamen doldurması sağlanır. Soğutulduktan sonra zeminle bütünleşen savat, su zımparasıyla tesviye edilir, keçeyle parlatılıp cilalanarak işlem tamamlanır.
