SULTAN II.ABDÜLHAMİD HAN’A SUNULAN TUĞRALI GÜMÜŞ MÜZELİK MEVLEVİ TAS
19.Yüzyıl. Osmanlı. Sultan II.Abdülhamid Han tuğralı. (1876-1909) Sultan II.Abdülhamid Han’a ithafen yapılmış ve sunulmuş “takatuka” formlu eserde repousse, kazıma (grave), kalemişi, kumlama ve dalga aznavur (guilloche) teknikleri bir arada ustalıkla kullanılmıştır. Yekpare 900 ayar gümüşten mamul, yuvarlak formlu, yüksek kenarlı, dışa bakan ağzı kalemişi stilize penç motifli bir suyolu ile çevrili. Eserin merkezinde bulunan iri penç motifinin etrafında Eski Türkçe ile mealen “Es Sultan daima - Maşallah - Yadigar-ı İstanbul“ yazmakta.
Sultan II.Abdülhamid Han’ın Yenikapı Mevlihanesi Şeyhi Osman Selahaddin Dede (1819-1886) ile çok iyi münasebetleri olmuştur. Muhtemelen bu müstesna eserde Osman Selahaddin Dede’nin Sultan Abdülhamid Han’a armağanıdır.
Müstesna eserde Mevlevîlerin bir araya gelip Semâ gününde (Mukabele Günü) “Semahane”de yaptıkları Semâ Zikri (Mukabele) ayrıntılı şekilde canlandırılmıştır. Sahip oldukları her hareket ve nüansın tasavvufî düşüncelerden izler taşıdığı figürlerin arası “Hayat Ağacı Sembolizmi” ile tezyin edilmiştir. Selamlayan ve Mevlana’nın makamı kabul edilen postun üzerinde oturan şeyh efendi sarığı ile, semazenler ise başlarına giydikleri “sikke”, üstlerine giydikleri nefsi simgeleyen “hırka”ları ile kusursuzca tasvir edilmişlerdir. Semazenler sırası ile baş keserken yani selamlarken, Kudümzenbaşı’nın Devr-i Veledî’nin bittiğini îkâz eden vuruşları ile sessizce başları önlerinde beklerken, ellerini çapraz bir şekilde omuzlarında “1” rakamını temsil edecek şekilde bağlarken ki bu Allah'ın birliğine şahadet etmeleridir, kollarını iki yana açarak sağdan sola dönerken yani evreni kalbiyle kucaklarken tasvir edilmişlerdir.
Sultan II.Abdülhamid Han’a ithafen yapılmış müzelerde ve özel koleksiyonlarda dahi benzer bir örneğine rastlanılmamış bu eşsiz eser fevkalade kondisyonu, yüksek sanat kalitesi, üst düzey işçiliği ve öne çıkan görülmemiş tasarımsal zenginliği ile belgesel önem taşıyan müzelik eser statüsünde ele geçmez nadirlikte gerçek bir koleksiyon parçasıdır.
Provenans: Özel Koleksiyon
Referans: Eserin damgası "Osmanlı Gümüş Damgaları / Garo Kürkman" kitabının 47.sayfasında yer almaktadır.
Çap: 15 cm.
Ağırlık: 120 gr.
