OSMANLI 19.YÜZYIL BEYKOZ “MAYDANOZLU” BİLLUR NARGİLE ŞİŞESİ
19.Yüzyıl. Beykoz mamulâtı. Billur gövdesinin yüzeyi kesme tekniği ile geometrik dekorlu, altın yaldız stilize “maydanoz” desenli, her iki yönde sevgi, aşk ifadesi “kalp” formlu madalyona sahip. Dairesel yüksek tabanlı, şişkin gövdeli, dar uzun boyunlu. Ağız çevresi ve kaidesi altın konturlu. Şişe dibi pembe renk emzikli. Fevkalade kondisyonda. Beykoz Cam Sanatı’nın günümüze kadar ulaşmış nadir ve koleksiyonluk örneklerinden.
Yükseklik: 30 cm.
Nargile, geleneksel bir tütün içme aracıdır. Kullanıcının bir hortum aracılığıyla sudan geçerek süzülen dumanı içine çekmesini sağlayan bir düzenek olan nargile, içim şekli ve adabı, yüzlerce yılda oluşmuş kullanım geleneği ile basit bir aletten fazlasını ifade etmekte olup, doğu kültürünün bir parçası haline gelmiştir. Osmanlı’da 16.Yüzyılda Amerika'dan gelen tütünün tanınması ile başlamıştır.
17. ve 18.Yüzyıl’ın sonuna kadar özellikle İstanbul’da camcı esnafınca birtakım loncaların kurulduğu cam imalathaneleri bulunmaktaydı. İlki Boğaziçi’nin Anadolu kıyısındaki Beykoz civarında, bir Mevlevi dervişi olan Mehmet Dede tarafından kurulmuştur. Bu imalathanede fincan, sürahi, vazo, reçellik, gülabdan ve üzeri yaldızlı nakışlarla süslenmiş beyaz süt rengi veya saydam olmayan mavi renkte bir cam hamurundan yapılmış eşyalar üretilmiştir. Adını ilk yapıldıkları yerden alan bu ürünler “Beykoz camları” ya da “İstanbul işi” olarak anılmaktadır. Beykoz işlerini Avrupa ürünlerinden ayıran özellikler vardır. Beykozların arkasından ışık tutulunca kırmızı renkte yansıma olmaktadır. Bunun Beykoz camları içerisinde bulunan kumun özelliğinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Diğer özellikler ise kesme öbeği veya çukuru denen izlerin olması, kulp ve ayakların yapıştırılma şekillerinin farklı olmasıdır. Beykoz’da kristal cam ve opal camdan çeşitli eşyalar yapılmıştır. Beykozların renksiz saydam camdan ve renksiz kristalden yapılmış olanlarının, renkli opal camlardan daha eski oldukları söylenir. Bezeme olarak hakim olan şekiller yaldızlarla yapılmış bitkisel motifler, gül ve özellikle maydanozdur. Bu sebepten Beykozların bir türüne “Maydanozlu / Maydanoz” denmektedir.
